Ngôn ngữ lập trình PLC được ứng dụng phổ biến, quen thuộc trong đời sống, sản xuất. Bạn đã hiểu ngôn ngữ lập trình PLC là gì hay chưa? Chia sẻ dưới đây về ngôn ngữ lập trình PLC và các loại phổ biến.
1. Ngôn ngữ lập trình PLC là gì?
PLC là viết tắt của cụm từ tiếng Anh “Programmable Logic Controller” dịch sang tiếng Việt “Bộ điều khiển logic có thể lập trình”, là thiết bị dùng để điều khiển các máy móc, hệ thống hoạt động theo quy trình mong muốn của người điều khiển. Và để làm được việc này cần phải có ngôn ngữ lập trình PLC.
Đơn giản ngôn ngữ lập trình PLC là thuật ngữ mô tả hành động con người sử dụng ngôn ngữ mà bộ PLC có thể hiểu được, giao tiếp với hệ thống và điều khiển theo ý đồ của kỹ thuật viên (người lập trình) để thực hiện các ý đồ riêng.
Khác với các bộ điều khiển thông thường chỉ có thể hoạt động theo 1 thuật toán cố định từ trước, bộ lập trình PLC có thể thay đổi thuật toán điều khiển tùy theo ý đồ của người lập trình viết ra. Lập trình PLC linh hoạt với các thuật toán điều khiển khác nhau.
Ngôn ngữ lập trình PLC có tính ứng dụng cao trong sản xuất, công nghiệp. Hiện nay có nhiều đơn vị cung cấp bộ lập trình PLC, với ngôn ngữ lập trình linh hoạt, như: Siemens của Đức, Mitsubishi và Omron của Nhật Bản, Delta của Đài Loan…
2. Phân loại ngôn ngữ lập trình PLC và đặc điểm của từng loại
Với tính linh hoạt cao, ngôn ngữ lập trình PLC được phát triển thành nhiều loại. Hiện nay, có 6 ngôn ngữ lập trình PLC phổ biến trong đó: có 5 ngôn ngữ theo tiêu chuẩn IEC 61131-3 và 1 ngôn ngữ mới được cập nhật theo C/C++.
Cụ thể các loại ngôn ngữ lập trình PLC sẽ có những đặc điểm được mô tả dưới đây:
2.1. Ngôn ngữ lập trình PLC LAD (Ladder Diagram)
Trước khi Bộ điều khiển lập trình PLC trở nên phổ biến, để điều khiển quá trình sẽ sử dụng công tắc hoặc rơ le cơ học là chủ yếu. Các rơ le truyền tải dựa trên logic đơn giản được thực hiện thông qua hệ thống dây vật lý của các thiết bị. Hệ thống dây điện của các thiết bị này đã được quy định trong các bản vẽ điện giả định cách bố trí giống như một cái thang.
Sau đó khi công nghệ phát triển, khi các PLC cơ bản nhất được đưa vào lĩnh vực sản xuẩt, LAD là ngôn ngữ lập trình PLC đầu tiên của IEC 61131-3 được thiết kế thay thế các hệ thống điều khiển rơ le có dây cứng và cũng là ngôn ngữ PLC sử dụng phổ biến nhất trên toàn thế giới hiện nay.
Trong đó, LAD là từ viết tắt của từLadder Diagram, là một ngôn ngữ lập trình PLC dễ dàng vì nó cũng là một dang lập trìnhđồ họa và với cấu trúc tương tự như những nấc thang nên LAD còn có tên goi khác là sơ đồ bậc thang. Tại đây, các ký hiệu khác nhau được kết nối để tạo mã và thực hiện các hành động khác nhau theo mong muốn của người lập trình.
Ưu điểm:
- Ngôn ngữ PLC đơn giản và trực quan, dễ hiểu, dễ thực hiện và khắc phục sự cố
- LAD có cấu trúc bậc thang dễ sắp xếp, sửa đổi và theo dõi
- Hộ trợ ghi chú và chỉnh sửa online rất thuận tiện
Hạn chế: Ngôn ngữ lập trình PLC LAD cho phép người dùng thực hiện nhiều chức năng tuy nhiên, ngôn ngữ này được tiêu chuẩn hóa rất nhiều và không mang lại tính linh hoạt hoàn toàn. Có một số hướng dẫn không có sẵn, điều này có thể gây khó khăn cho việc lập trình chuyển động và phân luồng.
2.2. Ngôn ngữ lập trình PLC FBD (Function Block Diagram)
Ngôn ngữ lập trình PLC phổ biến thứ hai được gọi là FBD (Function Block Diagram) hay còn có tên gọi làsơ đồ khối chức năng. FBD cho phép người dùng tạo biểu diễn trực quan và dòng chảy của quá trình với các chuyển đổi thích hợp giữa các hướng dẫn. Ngoài ra, với ngôn ngữ FBD chúng ta có thể lập trình cho bất kỳ chức năng nào trong một chương trình PLC.
Điểm giống với ngôn ngữ lập trình PLC LAD, FBD cũng là một ngôn ngữ lập trình kiểu đồ họa. Các mạch logic sẽ được hiện thị dựa trên các biểu tượng logic đồ họa sử dụng trong đại số Boolean. Nhưng điểm khác nhau là FBD cho phép ta xem các lệnh như là các hộp logic và không có các tiếp điểm và cuộn dây. Chương trình logic sẽ được tạo ra bằng việc kết nối các hộp, ngõ ra lệnh này sẽ tác động đến ngõ vào lệnh kia tạo thành chương trình điều khiển logic. Phương pháp kết nối này cho phép ta giải quyết được nhiều bài toán logic khác nhau. Luôn chuyển đổi từ chương trình FBD sang STL.
Ứng dụng phổ biến nhất của ngữ lập trình PLC FBD là thiết lập bộ điều khiển PID và thậm chí là hệ thống SCADA,… Khía cạnh trực quan của FBD giúp PID dễ dàng triển khai, trực quan hóa, điều chỉnh và khắc phục sự cố tại hiện trường.
2.3. Ngôn ngữ lập trình PLC ST/STL (Structured Text)
Structured Text “ST/STL” là ngôn ngữ lập trình PLC dựa trên nền tảng văn bản thể hiện chương trình dưới dạng tập hợp các câu lệnh, trong khi ngôn ngữ lập trình LAD và FBD dựa trên nền tảng đồ họa. Trong đó, ST được sử dụng tốt nhất cho các hệ thống điều khiển yêu cầu toán học, thuật toán hoặc các nhiệm vụ phức tạp, chương trình có lượng lớn dữ liệu.
Cấu trúc lập trình của ST tương tự với với lập trình BASIC hoặc C và vì dựa trên nền tảng văn bản nên nó cũng chạy nhanh hơn và yêu cầu ít dung lượng hơn. Ngoài ra, các ngôn ngữ lập trình PLC khác (LAD, SFC và FBD) đều sử dụng ngôn ngữ ST để lập trình nâng cao cho các thành phần của nó.
Nếu bạn xuất thân từ nền tảng lập trình truyền thống, bạn có thể thành thạo ST nhanh hơn Ladder Logic hoặc các ngôn ngữ lập trình PLC đồ họa khác vì các lệnh có cấu trúc tương tự.
Ưu điểm:
- Tính tổ chức cao, có thể thực hiện các phép tính phức tạp.
- Cho phép lập trình nhiều tính năng mà ngôn ngữ LAD và FBD không thực hiện được
Hạn chế: Khó để khắc phục lỗi và chỉnh sửa online, ngôn ngữ phức tạp khó nhớ.
2.4. Ngôn ngữ lập trình PLC SFC (Sequential Function Chart)
SFC là viết tắt của Sequential Function Chart hay còn gọi làBiểu đồ chức năng tuần tự, là một ngôn ngữ lập trình đồ họa ( không dựa trên văn bản) được sử dụng cho các bộ điều khiển lập trình PLC.
ST được mô tả như một hộp hành động hoạt động cho đến khi bước chuyển tiếp bên dưới nó được kích hoạt. Bước chuyển đổi chứa tất cả các điều kiện phải được đáp ứng để kích hoạt hộp tiếp theo. Nếu bạn đang làm việc trên một dự án lớn và phức tạp có các bước lặp lại có thể được chia thành các nhiệm vụ nhỏ hơn, thì SFC là ngôn ngữ dễ triển khai nhất.
Ưu điểm:
- Dễ khắc phục sự cố, tìm ra lỗi kỹ thuật nhanh hơn
- Thiết kế chương trình nhanh hơn và sử dụng lại lặp đi lặp lại các chi tiết logic lẻ, tiết kiệm thời gian.
- Có thể truy cập trực tiếp vào phần logic để xem vị trí của thiết bị bị lỗi.
Hạn chế: chủ phù hợp với một số ứng dụng cụ thể
2.5. Ngôn ngữ lập trình PLC IL (Instruction List)
IL (Instruction List) là một trong những ngôn ngữ lập trình PLC kiểu văn bản cấp thấp từ đời đâu và cho đến nay được sử dụng rất hạn chế. Khi sử dụng ngôn ngữ này, bạn sẽ làm việc với các mã, thành phần như LD (Load), AND, OR, etc,…
Điểm lợi ích của IL là thiết kế nhanh và hiệu quả hơn so với ngôn ngữ đồ họa. Nó bao gồm nhiều dòng mã, với một lệnh duy nhất trên mỗi dòng. Nó được đọc từ trên xuống dưới và từ trái sang phải. Danh sách lệnh rất dễ đọc vì mỗi dòng được thực hiện tuần tự.
Ưu điểm: phù hợp với các ứng dụng đơn giản và đòi hỏi tốc độ xử lý nhanh.
Hạn chế: nhiều chức năng của ngôn ngữ IL bị giới hạn, khó khắc phục lỗi.
2.6. Ngôn ngữ lập trình PLC C/C++
Với sự phát triển mạnh mã của khoa học máy tính, nhiều ngôn ngữ lập trình PLC mới được ra đời trong đó có C/C++. Đây là một ngôn ngữ lập trình cấp cao, ngôn ngữ thủ tục và khá phức tạp nhưng được rất nhiều hãng lớn ưa thích sử dụng.
Bài viết trên đây là những chia sẻ của chúng tôi với mong muốn mang đến cho quý khách hàng những thông tin hữu ích nhất. Ngoài ra, nếu quý khách hàng cần tìm mua các sản phẩm về hợp kim và linh kiện cơ khí khác.
Quý khách có thể liên hệ với chúng tôi thông qua các hình thức sau:
– Hotline: 0383 136 988
– Email: linhkienvanthaihn@gmail.com
-Website：https://linhkiencatdaycnc.com/
-Fanpage: https://rg.link/6X6xLLz (Linh Kiện Văn Thái Hà Nội)
Công ty Văn Thái chúng tôi chuyên cung cấp các linh kiện và tất cả các loại hợp kim theo yêu cầu của khách hàng để sản xuất dao phay gỗ, với mã hợp kim đa dạng như: YG6, YG6Z, YG8, YG3X, YG15C, YG20C, YG25C… tùy vào nhu cầu sử dụng của khách hàng mà chúng tôi có: dây cắt Trường Thành, dây cắt Cánh Chim ( xanh, đỏ ), dây cắt Quang Minh ( cam, xanh ), dây cắt Honglu ( giấy, nhựa ), dây cắt Kim Cương và cả dây cắt Nhôm,… dầu cắt dây DX-2, dầu cắt JIARUN #1 ( JR#1) ( dầu xanh lá ), dầu cắt JIARUN 2A, hộp dầu JIARUN 3A, dầu SDK2, dầu SDK 3 ( dầu vàng ), dầu SDK 118, dầu WED-218 và cả dầu mài JD,…. Động cơ điện, động cơ bước tiến, bánh xe (puly), nút đồng, nắp đậy, bộ bạc đạn bánh xe, bạc đạn, động cơ điện, máy bơm, card HL, dây Curoa, hợp kim dẫn điện,….
Lựa chọn Văn Thái và các sản phẩm do Văn Thái cung cấp quý khách sẽ vô cùng hài lòng vì chúng tôi có:
- Dịch vụ giao hàng nhanh
- Hậu mãi tốt
- Sản phẩm giá thành hợp lý, chủng loại đa dạng
